De Vughtse gemeenteraad besloot in de raadsvergadering van donderdag 15 juli een onderzoek in te stellen naar de organisatie en financiering van Theater de Speeldoos.
Harry Salfischberger, directeur van de Speeldoos is verbaasd. “We hebben als Speeldoos met de gemeente de laatste jaren geen enkel probleem over de hoogte van de subsidie en de werkzaamheden die wij daarvoor moeten leveren. Wel hebben we op dit moment een verschil van mening over de subsidie aan StarsOnStage, de buitenschoolse cultuureducatie die wij hebben overgenomen na het faillissement van MiK. Als de gemeente zich houdt aan de afspraken in de intentieverklaring, die daarover vorig jaar is ondertekend, dan is een onderzoek echt niet nodig.”
Harry Salfischberger en Karlijne Janssen, lid van het managementteam, herkennen zich totaal niet in het beeld dat tijdens de raadsvergadering werd geschetst over de verhouding tussen de gemeente en de Speeldoos. Salfischberger: “ Als Theater de Speeldoos hebben we prestatieafspraken met de gemeente gemaakt. De Speeldoos levert een aantal prestaties voor de amateurkunst zoals o.a. het verhuren van de zalen en het theater tegen lagere tarieven en het verzorgen van voorstellingen voor scholen. Het aantal en de aard van de prestaties zijn door de gemeente bepaald evenals het budget (350.000 euro per jaar). Wij voeren die prestaties uit en verantwoorden die in een jaarverslag. De accountant controleert of die prestaties daadwerkelijk zijn uitgevoerd en geeft daarvoor een goedkeurende verklaring af. De gemeente controleert en beoordeelt de jaarstukken en betaalt de Speeldoos het overeengekomen budget. Over de prestaties, procedures en controleprotocollen zijn allesomvattende afspraken gemaakt en daarover bestaan geen misverstanden. Op dit moment maakt de Speeldoos in goede harmonie met de gemeente nieuwe afspraken voor de komende 4 jaar.“
StarsOnStage
Over de laatste ontwikkelingen rond de financiering van StarsOnStage, de organisatie die de activiteiten van Mik in Vught heeft overgenomen is het bestuur van de Speeldoos tot nu toe een stuk minder tevreden. MiK kreeg jaarlijks voor het verzorgen van de buitenschoolse cultuureducatie in Vught een subsidiebedrag van 350.000 euro. Toen MiK in het voorjaar van 2015 op een faillissement afstevende heeft de Speeldoos na overleg met wethouder Wilbert Seuren een plan geschreven voor de wijze waarop het gat, dat MiK achterliet, opgevuld kon worden. Seuren was heel tevreden en gaf de Speeldoos de opdracht. Daarbij wordt o.a. bepaald dat de Speeldoos zich maximaal in moet spannen om de in Vught beschikbaar komende personele capaciteit en expertise van voormalige docenten van MiK in te zetten bij de uitvoering van het aanbod. Afgesproken wordt dat het schooljaar 2015/2016 zal worden benut als overgangsjaar en dat de gemeente en de Speeldoos zich maximaal gaan inspannen om in het komende schooljaar géén gaten in de programmering te laten vallen, die het gevolg zijn van het stoppen van de subsidie aan MiK. Salfischberger: “Wij hebben een stuk van 38 pagina’s geschreven over de manier waarop de culturele infrastructuur in Vught nieuw en toekomstproef gemaakt kon worden. Seuren was daarover hartstikke enthousiast. Hij had 290.000 euro beschikbaar en wij hebben toegezegd voor dit bedrag de oude opdracht van MiK uit te voeren. De afspraken zouden zo spoedig mogelijk worden uitgewerkt. Seuren werd daarna wethouder in Eindhoven en wethouder Fons Potters nam zijn werk over.”
In april 2016 verscheen de ‘Notitie Cultuureducatie Vught’ van het Vughtse College met daarin voorstellen hoe de cultuureducatie tot 2020 vormgegeven zou moeten worden. In de raadsvergadering van 21 april bleek dat de raad het niet eens was met een gedeelte van het collegevoorstel. Via een amendement, dat unaniem door de raad werd goedgekeurd, werd het voorstel bijgesteld. Daarbij werd o.a. vastgelegd dat de buitenschoolse cultuureducatie hoofdzakelijk plaats moet vinden in de Speeldoos, dat coördinatie wordt georganiseerd op basis van meerjarige afspraken vanwege duidelijkheid en continuïteit en ook dat er financieel ruimte is voor nieuwe initiatieven. Salfischberger: “Dat aangepaste voorstel heeft in juli 2016 geleid tot een door wethouder Potters ondertekende intentieverklaring waar o.a. in staat dat de subsidie primair bedoeld is voor het uitvoeren, coördineren, faciliteren en huisvesten van muziek-, dans-, musical- en theaterlessen buitenschoolse cultuureducatie en de tariefsverlaging van de lesgelden voor muziekonderwijs. Ook werd het subsidiebedrag voor het seizoen 2016/2017 verlaagd naar 262.500 euro.” De afspraken gaan uit van het beschikbaar stellen van lokalen, cursus-en presentatieruimten van Theater de Speeldoos inclusief coördinatie, schoonmaak, conciërgediensten, gas, water, licht, internet, gebruik van instrumenten lokaalinrichting etc. voor een periode van 3,5 jaar. Salfischberger: “Op basis van die afspraken hebben wij ruim 80.000 euro geïnvesteerd voor het aanpassen van lokalen, aanschaf van lesmiddelen, nieuw computerprogramma, muziekinstrumenten en een nieuwe ontruimingsinstallatie. In het stuk staat ook dat er in het najaar van 2016 een onderzoek wordt gedaan naar de hoogte van de huurprijs en dat er op basis van dat onderzoek in januari 2017 meerjarenafspraken worden gemaakt voor de periode van juli 2017 tot en met 2020. Dat dit in januari gebeurt is voor ons belangrijk omdat wij dan starten met de voorbereidingen voor het nieuwe seizoen. Wij hebben echter tot half maart 2017 op dit punt niets meer van de gemeente vernomen. Toen bleek dat de gemeente kwam met een nieuw beleidskader voor de invulling van de buitenschoolse cultuureducatie en een nieuwe subsidiesystematiek. Wij hebben daarover op 31 maart een brandbrief naar het Vughtse college gestuurd.”
Brandbrief
In deze brief maakt de Speeldoos duidelijk dat de handelswijze van het college niet strookt met de titel van het Vughtse bestuursakkoord ‘De kracht van Continuïteit’. Bovendien wordt er geconstateerd dat de gemeente zich niet houdt aan de intentieverklaring die op 21 juli 2016 is getekend. De Speeldoos vindt dat ze klemvast wordt gezet omdat pas na 1 juni duidelijk wordt of de subsidieaanvraag wordt toegekend, terwijl de voorbereidingen voor het nieuwe seizoen dan al rond moeten zijn. Ook wordt aangegeven dat de bedrijfsvoering van de Speeldoos niet afhankelijk kan zijn van een ‘last minute besluit’ en een jaarlijks terugkerende subsidieroulette. Salfischberger: “We hebben voor het seizoen 2016/2017 ingestemd met een bedrag van 262.000 euro omdat er bij de gemeente niet meer budget was. Dat risico durfden wij wel te nemen, maar dat is voor ons uitgedraaid op een verlies van 21.000 euro. Daarom hebben we nu een subsidieaanvraag ingediend die gebaseerd was op een jaarbedrag van 290.000 euro. MiK kreeg 60.000 euro meer en is desondanks failliet gegaan; nu doen wij het voor veel minder en zijn we nóg te duur. De toewijzing was een bedrag van 190.000 euro op jaarbasis. Daarmee worden de huisvestingskosten in feite gewoon geschrapt, terwijl wij van MiK in het verleden zo’n 144.000 euro huur per jaar ontvingen. Wij hebben ook extra personeel moeten aannemen voor de coördinatie en administratie en we hebben daarnaast dus 80.000 euro moeten investeren. Als we per jaar 100.000 euro subsidie minder krijgen komt het voortbestaan van de hele Speeldoos in gevaar en zullen we mensen moeten ontslaan. Dat is, voor zover ik weet, nog nooit gebeurd in de geschiedenis van de Speeldoos.”
Karlijne Janssen:” Wij hebben de gemeente 2 jaar lang geholpen om de cultuureducatie in Vught overeind te houden nadat MiK plotseling wegviel. We zijn pas 2 jaar bezig en de groei zit er flink in. We zitten nu alweer op iets minder dan 1000 leerlingen. Dus dat we 550 euro subsidie per leerling vragen klopt niet. We kunnen nog doorgroeien tot zo’n 1200 leerlingen zonder dat het meer subsidie gaat kosten. De Speeldoos bestaat 40 jaar tot tevredenheid van heel Vught. We werken hier met z’n allen keihard om dat zo te houden. Ik vind het onbegrijpelijk dat je als gemeente zoiets moois de nek gaat omdraaien. Je kunt de Speeldoos maar één keer sluiten.”
Harry Salfischberger: “Hoe dan ook, wij gaan door! Wij laten onze 1000 leerlingen, 30 docenten, 35.000 theaterbezoekers, 47 amateurverenigingen, de leerlingen van 7 Vughtse scholen en onze 20 medewerkers niet in de steek. Speciaal voor al die mensen staan de deuren van Theater de Speeldoos ook volgend seizoen wagenwijd open. Daarboven staat geschreven ‘Luctor et Emergo’, dus op naar de volgende 40 jaar!”
Reactie wethouder Potters
Als reactie op het artikel over de Speeldoos volstaat wethouder Fons Potters met te verwijzen naar de opdracht van de gemeenteraad aan het college om het onderzoek uit te voeren. De inspanningen van het college zijn erop gericht dit voortvarend aan te pakken. Deze week volgen daarom al gesprekken met bureaus die dit onderzoek kunnen uitvoeren. Het college probeert het onderzoek voor 1 oktober 2017 af te ronden, waarna de resultaten vanzelfsprekend met alle raadsfracties worden gedeeld.