Kiezersbedrog of boter op het hoofd?

Wie wist of had moeten en kunnen weten dat er, met het vaststellen van het bestemmingsplan N65 in mei 2020, geen weg meer terug was? Hooguit was er voor belanghebbenden nog een gang naar de bestuursrechter mogelijk. Maar een opschortende werking zou ook dat niet hebben. Dat is de centrale vraag aan alle partijen die hebben meegedaan aan de jongste gemeenteraadsverkiezingen in Vught. En een niet onbelangrijke bijkomende vraag is: wie wist wanneer wat?

Feit is dat het bestemmingsplan voor het mogelijk maken van de aanleg van een tunnelbak voor de N65 in de mei-vergadering van de gemeenteraad is vastgesteld, met de voltallige coalitie (GB, VVD, PvdA-GL) vóór en de voltallige oppositie (D66, CDA en SP) tegen. Maar wat tijdens de verkiezingscampagne, zo blijkt nu, niet duidelijk is gemaakt of geworden, is dat meteen daarna door de gemeente de zaak is overgedragen aan de provincie (die opdrachtgever is voor het project) en dat die onmiddellijk is gestart met de aanbestedingsprocedure.
Pas in de onderhandelingen over de nieuwe coalitie, ruim een half jaar later, zo is het verhaal, hebben VVD en PvdA-GL aan de onderhandelingspartners D66 en CDA duidelijk gemaakt dat er voor de gemeente geen weg meer terug was. Burgers kunnen nog naar de Raad van State, maar de gemeente heeft een democratisch besluit genomen. Het zou onbehoorlijk bestuur zijn om daar op terug te komen. Naar verluidt is door de onderhandelende partijen bij de landsadvocaat nog nagevraagd of de zaak zou kunnen worden stilgelegd en bijgesteld. Maar die heeft aangegeven dat dit tot een forse schadeclaim zou gaan leiden. De aanbestedingsprocedure was immers al in fase twee aanbeland. En behalve die schadeclaim hadden we dan niets.

Voor D66 en het CDA was dit, zo stellen ze, een verrassing. Voor VVD en PvdA-GL niet. Vraag 1 is nu: hebben die eerste twee zitten slapen en hadden ze het kunnen of moeten weten? En vraag 2 is: hebben die laatste twee er strategisch hun mond over gehouden?
Zo kon het gebeuren dat D66 en het CDA in de campagne, vanuit de overtuiging dat er heronderhandelingen zonder schade mogelijk waren, vol op het orgel gingen om kiezers aan zich te binden, met het uitzicht op een mogelijke bijstelling van het plan. En dat heet nu een valse belofte. Zijn ze dom, zijn ze erin getuind of hebben ze vals spel gespeeld?
Ook GB, met de portefeuille-voerende wethouder in hun gelederen, wist dit. Zij waren als geen ander vóór die open tunnelbak. En spelen nu de vermoorde onschuld naar actiegroepen die gaan voor volledige ondertunneling. Door naar hen toe te suggereren dat die bij hen beter af waren geweest. Om over de VVD nog maar niet te spreken.

Was het naïviteit, kiezersbedrog of boerenslimheid? Wie zal het zeggen. Zeker is dat iedereen boter op het hoofd heeft. Hopelijk was het een laatste echo van die veel verguisde bestuurscultuur. Alle partijen hebben nu 5,5 jaar om het vertrouwen van de kiezer weer terug te winnen. Misschien dat dat lukt als ze ervoor gaan zorgen dat de inpassing in het lokale wegennet zodanig gebeurt dat de leefbaarheid van Vught toch nog een beetje gered kan worden. Dat ligt binnen de beperkte ruimte die het gemeentebestuur nog heeft. En dan is in 2026 de kiezer weer aan zet.

Jozef Kok