Democratie in Vught

Enkele jaren geleden kwam ik voor het eerst in contact met het voornemen van onze gemeente om de N65 in Vught voor een aanzienlijk deel aan te passen. Via mijn grootvader ben ik regelmatig op de hoogte gesteld van de gang van zaken rondom de N65 en de voorgenomen verharding van de Jagersboschlaan. Als passieve betrokkene bij dit proces en als kersverse stemgerechtigde voor de gemeenteraadsverkiezing van 2020, zijn mij enkele observaties over de gesteldheid van democratisch Vught niet ontgaan.

Allereerst de buitengewone starheid van de coalitiepartijen als het gaat om een serieuze en geëngageerde respons op de meer dan honderd zienswijzen die tegen de gemeente zijn ingediend. Het contrast met de effectieve organisatie en concrete handelingswijze van Vughtse inwoners via het burgerinitiatief van ‘Vught Participeert’ is met name groot in de wijze waarop de raad het verzoek tot nader onderzoek, waarop het burgerinitiatief aanstuurde, heeft afgewezen; op basis van lege abstracties zoals ‘de plannen liggen er al lang genoeg’ en ‘de Vughtse inwoner wil duidelijkheid’ stelt de gemeente zichzelf in staat de zorgen van burgers op klinische wijze teniet te doen. Het algemene discours van de Vughtse regeringspartijen wordt getekend door een buitengewone afstandelijkheid en een gebrek aan empathie.

Want zorgen zijn het. We spreken hier over een gemeente die op fundamentele wijze de leefwereld van haar inwoners wil aantasten. Los van alle concrete zorgen – over veiligheid, geld en leefomgeving bijvoorbeeld – moet de gemeente zich ook buigen over de theoretische legitimatie van deze aantasting. Wat rechtvaardigt dit besluit? Waarop baseert de raad het recht om de burger te benadelen? Een toevlucht naar de legitimiteit van dit besluit op basis van democratisch gekozen bestuurders valt simpel in twijfel te trekken; Gemeentebelangen druist recht tegen de eigen naam in en PvdA-GroenLinks profileert zich met hun oerconservatieve redeneringen (’de Vughtse inwoner wil duidelijkheid’) als de progressieve vleugel van de VVD. Ook het functionele argument als rechtvaardiging valt te betwisten met een negatieve kosten-batenberekening van 3 miljoen euro voor Vught. De indruk die het bestuurlijke ritueel rond de N65 – dat culmineerde in de raadsvergadering van 14 mei – op mij, als jongere die voor het eerst de stempas zal ontvangen in november, achterlaat is er een van algemene ontgoocheling. De afstandelijke en abstracte taal van de gemeente staat in groot contrast met de concrete zorgen van veel burgers. Het democratisch mandaat van de regeringspartijen in Vught wordt eerder bedrogen dan vertegenwoordigd (met name bij PVDA-GroenLinks). Het mooie van ons democratisch apparaat blijft echter bestaan; in november mogen we stemmen.

Sam Hoeks