Een actueel beleidskader om de gewenste ontwikkeling van winkelcentra in Vught te beoordelen ontbreekt al geruime tijd. Dat is nodig om b.v. te beoordelen of de verplaatsing en de vergroting van de Lidl naar 2000 m2 aanvaardbaar is en in het belang van Vught.
Sinds 2012 hebben rijk en provincie herhaaldelijk gewezen op de bedreigingen van uitbreiding van de oppervlakte aan detailhandel voor bestaande winkelcentra gelet op de ontwikkelingen in de markt. Als gevolg van de toenemende leegstand, verkoop via internet, thuisbezorging en vele andere ontwikkelingen is een terughoudend beleid ten aanzien van nieuwe winkels en uitbreidingsplannen noodzakelijk. Dat is essentieel voor het functioneren en vitaal houden van de bestaande winkelcentra. In de vele nota’s, documenten en beleidsbrieven die sinds 2012 zijn verschenen, is de noodzaak van een zorgvuldig en actueel beleid over detailhandel duidelijk gemaakt. De regionale detailhandelsvisie bevat afspraken over de afweging van nieuwe initiatieven: versnippering tegengaan en verspreiding detailhandel voorkomen. Vught houdt zich daar niet aan. De beoogde uitbreiding van de Lidl is daarmee in strijd.
Op 9 juli 2020 bericht de provincie nog dat de leegstand in winkelpanden zorgen baart. Uit de feiten en cijfers blijkt dat de detailhandel een zware tijd tegemoet gaat. De leegstand in Vught in 2019 bedroeg circa 7%. Het centrumplan maakt nog een uitbreiding van 3000 m2 mogelijk en via een wijzigingsbevoegdheid kan nog 2000 m2 extra worden toegevoegd. Van de gemeente mag gevraagd worden te zorgen voor behoud en ontwikkeling van de winkelcentra die voor de verzorgingsstructuur voor haar burgers belangrijk zijn.
Op het bedrijventerrein aan de Laagstraat is detailhandel toegelaten die niet thuishoort op een bedrijventerrein. Het bestemmingsplan De Baarzen/Vughtse Hoeven laat één supermarkt van ten hoogste 1000 m2 bruto toe terwijl de Lidl al 1250 m2 in gebruik heeft. Op het Isabellaterrein wordt 1500 m2 detailhandel mogelijk gemaakt. Op de bedrijventerreinen komt nogal wat detailhandel voor. Een register wat daar is toegestaan ontbreekt. Een actuele verordening voor de weekmarkt waarin de verantwoordelijkheden van het college zijn geregeld, ontbreekt. Over een verplaatsing horen we niets meer.
Een uitbreiding van de Lidl naar 2000 m2 is niet verantwoord. Dat is geen buurtsuper meer en leidt tot ongewenste mobiliteit. Er is leegstand en er komt al veel uitbreiding van detailhandel bij. Reden om eerder in het centrumplan nog 1000 m2 te schrappen. Op perifere locaties is al te veel ruimte voor uitbreiding van detailhandel gecreëerd en afgeweken van het uitgangspunt dat alléén een grootschalig assortiment op bedrijventerreinen is toegestaan.
Ook uit overwegingen van zorgvuldig gebruik van de ruimte is het onbegrijpelijk een supermarkt te bouwen zonder woningen erboven en zonder parkeren eronder. In de primaire winkelgebieden in Vught gelden die voorwaarden wel. Dat is ook normaal. Die voorwaarden niet toepassen voor de Lidl maakt een ongelijke concurrentie mogelijk op een perifere locatie. Dat is niet aanvaardbaar.
De vormgeving, een platte doos met de bekende blinde gevels, is ruimtelijk niet inpasbaar in de ruimtelijke opzet van de wijk. Daarbij komt dat de locatie bij uitstek geschikt is voor een bouwplan voor huisvesting van ouderen in het middensegment. Daaraan bestaat grote behoefte zoals de analyses in de woonvisies laten zien. Hier dreigt nu weer een geschikte locatie voor huisvesting van ouderen te worden opgeofferd voor een ander belang. Dat op de na verplaatsing van de Lidl vrijkomende locatie een verantwoord plan voor woningbouw kan worden gerealiseerd is maar zeer de vraag en is niet aangetoond. Kortom, het gemeentelijke beleid voor detailhandel moet geactualiseerd worden en in dat perspectief kunnen de plannen voor de Lidl worden beoordeeld.
Henk Spoelstra, Stedenbouwkundige en planoloog
henk.spoelstra@icloud.com