Zwanenpaar heeft eindelijk een gezin

Na enkele jaren zónder succes op een aantal eieren te hebben gebroed is het nu feest in de vijvers bij de Vughtse Emma- en Wilhelminasingel. Maar liefst vijf jonge zwaantjes zwemmen er al enkele dagen rond en groeien als kool.

Tekst en foto: Ton Wagenaars

Terwijl vader – te herkennen aan zijn grootte en knobbel boven de snavel – imposant rondzwemt om zijn huishouden te verdedigen, dobbert ma trots rond met haar gezin. De buurt en andere natuurliefhebbers kijken verrukt naar het prille geluk waarbij vele vragen worden gesteld over de nabije toekomst van de zwanen. Bekend is dat de broedtijd vijf weken is en dat ze soms wel twintig jaar oud kunnen worden. Zwanen zijn monogaam en blijven dus hun gehele leven een paartje. Als een van de twee sterft, volgt een heel lange periode van rouw voor de weduwe of weduwnaar. De jeugdige vijfling zwemt in rondjes om moeder. Een jonge zwaan heet een pul en heeft vier maanden zorg nodig, maar na een maand of tien worden ze door de ouders definitief verjaagd want dan is het weer tijd voor een nieuw nest. Zwanen zijn gesteld op rust en met jongen kunnen ze agressief zijn. Dan laten ze een sissend geluid horen. Echt geluid maken ze niet, al is er wel een gezegde over het zingen van zwanen. Iemand kan een zwanenzang zingen. Het betekent echter dat het een laatste werk is van een persoon die daarna sterft. Het sprookje was dan ook dat zwanen vlak voordat ze sterven toch nog een keertje zouden zingen. In de sprookjeswereld komen ook zwanen voor, zoals bij het verhaal van het ‘lelijke kleine eendje’. En zwanen eten grassen en waterplantjes. Brood is niet goed voor ze. Er mag niet op gejaagd worden, al gebeurde dat in het verleden nog vaak. Zwanen zijn een beschermde diersoort en hun aantal neemt toe. In de winter zoeken ze elkaar op voor de veiligheid.