“Wat geweldig dat u met zo velen bent gekomen op deze prachtige dag”
Op de dag dat het hele land de klok een uur terugzette wegens de wintertijd, werd in Vught de klok vijfenzeventig jaar teruggezet naar de dag van de bevrijding in 1944. En dat allemaal met twintig graden ‘op de teller’, een imponerende organisatie, een enthousiaste deelname van honderden Vughtse zangers en muzikanten en een ontroerend grote opkomst bij de lichtjestocht en de grootse bevrijdingsmaaltijd.
Door Ton Wagenaars
“Wat geweldig dat u met zo velen bent gekomen op deze prachtige dag”, wist een trotse burgemeester Van de Mortel enkele malen te melden. De eerste keer was op het Vughtse station waar de lichtjesoptocht om 17.45 uur startte. De burgervader ontpopte zich daar direct als een groot didacticus door de massaal opgekomen jeugd en hun ouders nog eens te wijzen op de betekenis van de handelingsplaats: het Vughtse station. “Waar in de oorlog de treinen vertrokken met mensen die niet meer mochten leven. De plaats ook waar kinderen weggevoerd werden, maar bij aankomst ook vaak moesten lopen naar de IJzeren Man en dat was toen geen gezellige badplaats. Het was een heel nare tijd en jullie mogen blij zijn dat je nu kunt opgroeien in vrijheid, want je kunt nu doen wat je wilt.”
Half uur langer opblijven … vanwege de vrede
Daarna kwam direct zijn bevrijdende boodschap aan de kinderen dat ze vanavond allemaal een half uurtje langer mochten opblijven … vanwege de vrede. Daarna vertrok de duizendkoppige menigte richting centrum voorafgegaan door de trommen van de gilden en in bezit van een verkregen knijpkat, eens een product van de gevangenen in Kamp Vught.
De tweede maal dat de ‘Eerste Burger’ de loftrompet mocht steken over de grootse opkomst, was bij zonsondergang juist voorafgaand aan het gratis bevrijdingsmaal voor duizend Vughtenaren. Op dat moment beleefde Vught het hoogtepunt van de bevrijdingsdag. Niet eerder waren zoveel Vugtenaren tezamen om een vorkje mee te prikken. Tweehonderd banken en honderd lange tafels maakten van de Vughtse Markt van DePetrus tot aan het Maurickplein een haast Middeleeuws Bourgondisch banket. Slechts verbazing en bewondering voor de vele vrijwillige helpende handen, die de tafels dekten en later de maaltijden uitserveerden. Dat alles leidde tot een ongekende eendracht op de laatste zomerdag van het jaar, voor de klok werd teruggedraaid.
‘Gevlucht uit Kamp Vught’
Velen stonden stil bij de wagen ‘Gevlucht uit Kamp Vught’. De bijzondere wagen maakte deel uit van de optocht tijdens de Brabantsedag in Heeze, maar kreeg zaterdag een plaatsje in het Vughtse centrum waar menigeen het prikkeldraad beschouwde om op het laatst de ontsnappende gevangene te ontwaren die een vluchtweg zocht onder het schrikdraad.
Eerder had bevrijd Vught kunnen genieten van aangename activiteiten in het centrum, zoals het laten poetsen van de schoenen, het bakken van vrijheidsbrood, het schminken van het feestgezicht, het bewonderen van militaire voertuigen of het meedeinen op de nostalgische bigbandmuziek uit de jaren veertig met ‘We’ll meet again …’ als meest herkende meezinger. De taptoe van het Vrijwillig Fanfarekorps was tevens een publiekstrekker met het respect van vele toehoorders.
Het podium op de Markt werd tijdens het imposante afsluitende diner dansant afwisselend beklommen door allerlei muzikale gezelschappen van uiterst pril zoals V-Kids MusiCare met hun ‘Vrijheidsrock’ tot het Vughts Mannenkoor met ‘Prayer of the Children’. Uiteraard was er ook een plaats voor Musical Intermezzo en de Harmonie Kunst en Vriendschap. My Generation mocht andermaal aantreden met ‘Iedereen is van de wereld’.
Vrijheidsrok
Presentatrice Wieneke Remmers had verder een overvol spiekbriefje, want ook was er de aankomst van het lopend freedom vuurtje te melden. Een kort maar aansprekend woordje van dank door een gevlucht Syrisch echtpaar dat in Vught domicilie had gevonden, bracht bij menig feestvierder ook de realiteit dichterbij dat vrijheid géén vanzelfsprekendheid is. Een dominante plaats was verder ingeruimd voor de reusachtige ‘vrijheidsrok’ samengesteld uit vele honderden lapjes stof door kinderen en ouderen die daarop hun visie over vrijheid hadden geschreven. Even was het podium daarom voor Judith Abels die als kunstenares alles in elkaar had geknutseld tijdens vele uren van intensief handwerk. Burgemeester Van de Mortel wenste geen specifieke vrijwilligers te eren voor hun toewijding en werkzaamheden. Slechts een uitzondering werd er gemaakt voor centrummanager Angèle van de Water, die voor haar coördinatie de terechte lof oogstte en de bloemen mocht omarmen.
Positieve reacties
Na afloop waren er slechts positieve reacties te horen: over de verlichting, de bewegwijzering, de verkeersgeleiding en de geluidsweergave, de vaandels, wimpels, vlaggen en banieren en het logo van de vijfenzeventigste bevrijdingsdag. Als bewijs van waardering kon de organisatie in ieder geval prat gaan op de massaal beantwoorde vraag om de vlaggen feestelijk uit te hangen. De hoofdprijs ging zonder twijfel naar inwoners van de Prins Bernhardlaan. De passerende lichtjesoptocht ging bijna schuil achter de huis-aan-huis wapperende vlaggen.