Tijdens de behandeling van de begroting 2023 heeft de Vughtse raad in november 2022 een voorstel aangenomen om een bedrag van 1 miljoen beschikbaar te stellen voor een noodfonds waarmee burgers, verenigingen, kleine ondernemers en maatschappelijke instellingen geholpen konden worden, die in de problemen kwamen door de exorbitant gestegen inflatie en energiekosten. In een raadsinformatiebrief laat het college de raad weten dat in de loop van de maanden is gebleken dat, o.a. door de extra maatregelen van het Rijk, de urgentie voor het opzetten van een Vughts noodfonds minder aanwezig is.
Direct na het aannemen van de begroting is een werkgroep aan de gang gegaan om te inventariseren hoe de gemeente het noodfonds zou kunnen inrichten. De werkgroep bestaat uit medewerkers van financiën, economie, medewerkers van Wegwijs+, juridische zaken, duurzaamheid, schuldhulpverlening, cultuur en sport. Er is meteen geïnventariseerd bij de verenigingen en maatschappelijke organisaties om te achterhalen of er problemen waren. Ook zijn verenigingen gewezen op de mogelijke regelingen die al werden aangeboden door het Rijk of die in de loop van de maanden werden ontwikkeld. Uit deze contacten bleek dat er veel onzekerheid was en er veel dreigende kosten waren, maar dat deze in de praktijk gelukkig meevielen. De medewerkers van Wegwijs+ hebben tegelijkertijd in de gaten gehouden of er extra, aan energiekosten gerelateerde, aanvragen werden gedaan voor steun door inwoners of ondernemers. Dit viel gelukkig ook erg mee en waar nodig bleek het bestaande instrumentarium voldoende om maatwerk te verlenen. In het netwerk tegen armoede is het lokale energiefonds opgericht en heeft de gemeente meegeholpen om dit in te richten en om dit bekend te maken. Daarnaast is door medewerkers in de gaten gehouden of en zo ja, hoe groot de problematiek onder de inwoners, ondernemers, verenigingen en maatschappelijke instellingen was. Op bestaande fondsen van ‘Wij omarmen’ en het ‘sociaal fonds’ werd niet massaal een beroep gedaan. Zij hebben ook nog voldoende middelen in hun bezit om deze ondersteuning te leveren indien nodig. Daaruit trekt het college de conclusie dat de absolute noodzaak aan een extra lokaal vangnet, dat voldoet aan de voorwaarden die de raad aan een Lokaal Solidariteitsfonds heeft meegegeven, op zeer korte termijn niet meer aanwezig is.
Complex
Eind 2022 werd dus gestart met het voorbereiden van de regelingen voor de diverse doelgroepen. Dat bleek echter complexer dan vooraf gedacht doordat de regelgeving daar niet op toegerust is. Ter overbrugging zijn wel bestaande regelingen ingezet. Daar de kans reëel is dat zich de komende winter weer prijsstijgingen voordoen, blijft de gemeentelijke organisatie monitoren of er alsnog vraag komt naar ondersteuning door gestegen energiekosten. Vooralsnog zet de gemeente in op de bestaande regelingen en het instrumentarium van de bijzondere bijstand en de regelingen die vanuit het Besluit Bijstandverlening Zelfstandigen mogelijk zijn en wordt − waar nodig − maatwerk toegepast. Volgens het college hebben de coronacrisis en de energiecrisis wel geleerd dat Vught over de mogelijkheid wil beschikken om op korte termijn snel middelen beschikbaar te kunnen stellen aan inwoners en ondernemers. Voor verenigingen en stichtingen is het mogelijk om binnen de bestaande regelingen incidentele subsidies te verlenen, maar voor ondernemers en inwoners is dit praktisch onmogelijk. Daarom wil de gemeente op korte termijn in beleidsstukken zoals het armoede- en het subsidiebeleid het instrumentarium ontwikkelen waarmee bij een dergelijke crisis wél snel geschakeld kan worden.