Volgende stap grootschalige opwek zonne- en windenergie

De grootschalige opwek van zonne- en windenergie in Vught gaat een nieuwe fase in. Op 12 september neemt de gemeenteraad een besluit over de zoekgebieden waarnaar nader, diepgaand onderzoek  gedaan gaat worden. Daarbij komen de zienswijzen van de verschillende partijen aan bod. Er zijn negen zoekgebieden en de wens is nu om vier zoekgebieden nader te onderzoeken op haalbaarheid. Haalbaarheid van een onderdeel van de Regionale Energie Strategie (RES) van de Regio Noordoost Brabant om in 2030 0,05 Terawatt (TWh) aan duurzame energie op te wekken. 1 TWh is een miljard kWh. Mocht de gemeenteraad met het onderzoek instemmen, dan zijn er nog veel hindernissen te nemen en is het maar helemaal de vraag of dit ambitieuze plan in 2030 werkelijkheid kan worden. De overige vijf zoekgebieden blijven overigens gewoon in de pocket voor later.

Door Ada Imming

De zoekgebieden die wethouder Nino de Lange nader onderzocht wil hebben, zijn voor windenergie De Margriet (Wind 1), en voor zonne-energie eveneens De Margriet, Zuidwest-Helvoirt en de N65 (tussen het spoor en de N65). De rest blijft in beeld om de ambitie in 2050, 0,15 TWh, nader te onderzoeken. Vught loopt volgens Nino de Lange voorop in de regio. In De Margriet zijn voor windenergie 6 plekken aangewezen. Het is allemaal lekker ingewikkeld. Een windturbine (windmolen) moet minimaal 350 meter verwijderd zijn van een zogenoemd gevoelig object, zoals woningen, scholen, bedrijven en instellingen. Die afstand is overigens nog helemaal niet zeker, want de Tweede Kamer moet nog een besluit nemen over deze afstandsnormen. Die worden dan waarschijnlijk opgerekt naar bijvoorbeeld twee keer de tiphoogte van een windturbine. Als die, met een wiek omhoog, 255 meter is, dan wordt de afstand tot een gevoelig object 510 meter, wat kan oplopen naar 550 meter. Volgend jaar neemt de Tweede Kamer hierover een beslissing en dan kan het nodig zijn dat de nu aangewezen 6 plekken in Wind 1 teruggebracht moeten worden tot 3 plekken. Daarmee is al rekening gehouden.

Lokaal eigendom
Wethouder De Lange: “Een ander onderdeel van de RES is de elektriciteitsbesparing van 11 procent ten opzichte van het energieverbruik van 2017. We hebben nu al een besparing van 13 procent gerealiseerd en daar blijven we fors op inzetten met zonnepanelen en windturbines op land, maar ook zonnepanelen op daken. We willen 100 procent energie opwekken in lokaal eigendom. We zijn dan minder afhankelijk en de energie is goedkoper. Daarvoor moeten we wel met z’n allen de lusten en de lasten delen.”

Om dat te bereiken moet opslag georganiseerd worden met een Energiehub waarin duurzame energie wordt opgeslagen. Dat zou ook kleinschalig kunnen en op de plek zelf gebruikt worden. Maar dat is nog ver weg. Op het land van eigenaren in de onderzoeksgebieden rust dan ook de Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg), wat betekent dat als zij hun land willen verkopen, zij het eerst verplicht aan de gemeente moeten aanbieden. Zij voelen zich daardoor gegijzeld in hun eigendom en weten niet wat dat voor de prijs betekent. Er zijn veel bezwaren binnengekomen en ook de gezondheidsrisico’s moeten worden onderzocht. “Ik ben ervan overtuigd dat er geen zware gezondheidseffecten te verwachten zijn, maar individueel kunnen windturbines wel tot klachten leiden”, aldus de wethouder.

Tender
De plannen staan haaks op de ontwikkelingen in de provincie Utrecht waar die teruggrijpt naar gas en hybride warmtepompen om het overvolle elektriciteitsnet te ontlasten. Wat dat betreft zijn er voor de opslag dus nog heel wat stappen te nemen.

Als er fiat is van de gemeenteraad na de onderzoeken kan een tender uitgeschreven worden. Tender is een Engels woord voor aanbesteding en betekent in Nederland zoveel als commerciële opdracht. Wie wil op deze locaties energieopwek realiseren en kan 100 procent lokaal eigendom garanderen? Dat wordt de zoektocht die, als alles volgens plan verloopt, in januari 2027 tot vergunningverlening moet leiden.