Twee bijzondere dorpen – Vught in het wereldnieuws

Op 13 november van dit jaar verschijnt een omvangrijk en rijk geïllustreerd boek over de geschiedenis van Vught en Cromvoirt. In deze rubriek vertellen auteurs van het boek een miniverhaal over iets dat zij bij het werken aan dit boek zijn tegengekomen.

Vorige week hadden we het op deze plaats over Lekkerbeetje en De Bréauté, die allebei in het jaar 1600 het leven lieten in een duel op de Vughterhei, waarmee zij zichzelf en Vught zowel beroemd als berucht maakten. De uitkomst van dit duel werd door de overwinnaar gezien als een goed voorteken: het Zuiden zou de oorlog gaan winnen! Maar 29 jaar later keerden de kansen definitief, toen Frederik Hendrik ’s-Hertogenbosch veroverde voor het Noorden. Weer was Vught in het nieuws. Het dorp haalde zelfs de cover van aflevering 17 van het Historisch Verhael, een fameuze kroniek die twee maal per jaar verscheen en vol stond met nieuws en gebeurtenissen uit de Nederlanden, Europa, Azië, Afrika en Amerika. De schrijver was Nicolaes van Wassenaar, een arts uit Amsterdam. Aflevering 17 behandelt de periode april tot oktober 1629. Het belangrijkste wereldnieuws was de verovering van ’s-Hertogenbosch, weergegeven op de bovenste kaart. De verovering van Wezel (onder) was de ‘voorzet’. Bovenin zien we ’s-Hertogenbosch, omsloten door een linie met een aantal legerkampen. Vught was het hoofdkwartier van Frederik Hendrik: het grootste kamp, linksboven op de kaart. Zelfs de Staten-Generaal verbleef in het dorp.
Je zou misschien denken: fijn voor de bewoners, dat ze deze roemruchte gebeurtenis en de feestelijkheden na de overwinning vanaf de eerste rang mochten meemaken, maar dat viel tegen. In Vught waren tijdens het beleg 150 boerderijen verwoest en de landerijen waren bedorven. In Cromvoirt stond nog maar één huis overeind. Het leger vertrok, met achterlating van honger en besmettelijke ziekten. Eind 1629 waren er in Vught bijna geen inwoners meer om de pestdoden te begraven, zodat de lijken soms dagenlang op straat bleven liggen.

Ottie Thiers

Twee bijzondere dorpen is een uitgave van de Stichting Erfgoed Vught en Bruna Vught. De prijs bedraagt 39,50 (376 pagina’s!). Bestellingen via www.erfgoedvught.nl.