D66 stopt deelname aan coalitie in Vught
Tijdens het interpellatiedebat in de ingelaste raadsvergadering van vrijdag 20 januari werden 2 moties ingediend. Gemeentebelangen en PLV kwamen, naar aanleiding van de gang van zaken rond de raadsinformatiebrief over de locaties voor tijdelijke woningen, met een motie van wantrouwen waarin het vertrouwen in wethouder Fons Potters werd opgezegd. CDA en PvdA-GroenLinks dienden aanvankelijk een motie van treurnis in, die later werd omgezet in een motie van afkeuring. Potters verdedigde zich uitvoerig tegen de overwegingen in de motie van wantrouwen, maar het mocht allemaal niet baten, omdat ook coalitiepartner VVD van mening was dat het vertrouwen in de wethouder was verdwenen. Bij stemming steunden 12 van de 22 aanwezige raadsleden de motie van wantrouwen, waardoor het lot van de wethouder werd bezegeld.
Volgens de indieners van de motie van wantrouwen heeft de wethouder de raad niet naar waarheid geïnformeerd, daar de beschreven onderzoeken in de raadsinformatiebrief over ‘Locatieonderzoek Tijdelijk Wonen’ niet bleken te bestaan. Terwijl de onvolledige, onjuiste en foutieve raadsinformatiebrief van 1 november 2022 tot grote commotie en onrust heeft geleid onder Vughtse inwoners. Daarom vinden zij dat Potters in dit dossier ernstig tekort is geschoten op het gebied van communicatie en burgerparticipatie, die juist deel uitmaken van zijn portefeuille. GB en PLV constateerden ook dat twee jaar na het aantreden van het nieuwe college geen enkele tijdelijke woning is geplaatst, ondanks de opname daarvan in zowel het bestuursakkoord als in het uitvoeringsprogramma voor 2021-2022 en dat in die periode niet eens degelijk onderzoek is gedaan naar mogelijke locaties voor Tijdelijk Wonen. In hun overwegingen voor de motie van wantrouwen wordt o.a. genoemd dat het draagvlak en vertrouwen bij bewoners daardoor is verdwenen t.a.v. de wethouder. Daardoor lijkt het creëren van draagvlak voor realisatie van deze woningen op korte termijn een onmogelijke opgave, zeker voor de verantwoordelijke wethouder als gevolg van zijn handelen. Ook vinden GB en PLV dat een patroon is ontstaan in het handelen van de wethouder waarbij bewoners structureel niet worden meegenomen, dossiers niet uitgevoerd worden of onnodig lang worden uitgesteld. Deze houding draagt niet bij aan de bestuurlijke vernieuwing waarvoor deze wethouder zich nadrukkelijk zou inspannen. Dit heeft ertoe geleid dat GB en PLV geen vertrouwen meer hebben in de wethouder van volkshuisvesting, burgerparticipatie, communicatie, onderwijs, welzijn en afval.
Afkeuring
CDA en PvdA-GL waren ook niet enthousiast over de handelwijze van Potters in dit dossier. Reden voor deze fracties om uiteindelijk een motie van afkeuring in te dienen. Daarin wordt het handelen van wethouder Potters in deze kwestie afgekeurd en worden de wethouder en het college opgeroepen om er in het vervolg voor te zorgen dat inwoners en raad actief, juist en volledig worden geïnformeerd. De omzetting van de motie van treurnis in een motie van afkeuring gebeurde op verzoek van de SP. Dani Smith (SP) vond een motie van wantrouwen een te zwaar middel: “De SP heeft nog steeds vertrouwen in de wethouder. Niet in zijn competentie wat deze zaak betreft, maar wel in zijn integriteit.” Nathalie Pullens (VVD) vroeg zich af: ”Hoe helpt een motie van afkeuring deze wethouder competent te krijgen?” Smith: “We hebben met zo’n motie een sterke stok achter de deur om soortgelijke incidenten meteen te kunnen afstraffen.” Ton van der Vossen (PvdA-GL): “Wij zijn niet van mening dat we een incompetente wethouder hebben, maar dit proces krijgt van ons een dikke onvoldoende. De onrust onder de bewoners is ontstaan doordat er niet voldoende over gecommuniceerd is. Dat is géén kwestie van incompetentie, maar het gaat over iets te gemakzuchtig denken over een belangrijk onderwerp. Daar zijn wij bedroefd over!”
Wethouder Potters ging uitgebreid in op de ontstane situatie en vertelde gedetailleerd hoe de stand van zaken nu was. Zo legde hij o.a. uit dat als gesproken wordt over beperkte inspraak, dit betekent dat er geen participatie is van een ‘leeg vel’, maar het betekent niet dat alle mogelijkheden voor bezwaar worden weggehaald. Er kan wel degelijk bezwaar gemaakt worden. De wethouder begreep dat door de ongelukkige communicatie onnodig onrust was ontstaan en bood excuses aan voor de gang van zaken. Hij benadrukte dat er wel degelijk zorgvuldige afwegingen waren gemaakt, maar concludeerde ook: “Dit moeten we nooit meer zo doen.”
Dianne Schellekens (D66) dankte haar partijgenoot Potters voor het aanbieden van excuses, die volgens haar zeker op zijn plaats waren. Ze wees erop dat er in het gelopen proces geen sprake was van onomkeerbare besluiten en zag daarom geen reden voor het indienen van een motie van wantrouwen.
Géén daadkracht
Nathalie Pullens, fractievoorzitter VVD, legde uit waarom de VVD de motie van wantrouwen zou gaan steunen. Ze vertelde dat haar fractie een moeilijke week achter de rug had. Coalitiepartij VVD was, net als de hele raad, geschrokken van het relaas van de wethouder in de commissievergadering van 12 januari. De VVD vroeg in die vergadering meteen of er nu wel of géén onderzoek was gehouden en of opdracht tot een onderzoek was gegeven. Na de uitleg van de wethouder in de raadsvergadering kon de VVD niet anders dan tot de pijnlijke conclusie komen dat er geen intern of extern onderzoek is gehouden. Dat betekent volgens Pullens dat de handelwijze van de wethouder raakt aan de kernwaarden van de VVD en de rest van de raadsleden: vertrouwen, daadkracht en transparantie. “Daar staan wij als fractie voor en dat verwachten wij ook van het gehele college en iedere individuele wethouder. Deze wethouder heeft geen daadkracht getoond en daardoor staan de tijdelijke woningen, die al in 2021 geplaatst hadden moeten worden, er nog steeds niet en de bouw daarvan wordt nu nog langer uitgesteld. We hechten als VVD heel erg aan woningbouw, ook aan sociale woningbouw. We hebben zelfs een motie ingediend om er zeker van te zijn dat in deze periode 100 sociale woningen worden gebouwd. Dan over vertrouwen en transparantie. De wethouder heeft de raad verteld dat er onderzoek was gedaan, maar pas toen wij naar de resultaten van het onderzoek vroegen, bleek er geen onderzoek te zijn. Er is iets gepubliceerd wat niet waar is. Daardoor is ongefundeerde onrust in wijken ontstaan. Met deze wethouder weten we nooit waar we aan toe zijn. Daardoor zien wij langzamerhand al onze ambities in rook opgaan. Dat kunnen wij niet accepteren. Vught, Helvoirt en Cromvoirt hebben recht op eerlijkheid en daadkracht en dat levert deze wethouder niet. We kunnen hem niet op zijn geschreven woord vertrouwen.” Ze wees er verder op dat ook het project Voorburg er nog steeds niet is, terwijl ook de nieuwe wijze van participatie niet goed van de grond komt. “Wij willen dat wethouders eerlijk en transparant zijn, dat is nodig om het vertrouwen in de politiek te herstellen.” Dat lukt volgens Pullens niet met een motie van afkeuring en daarom steunde de VVD de motie van wantrouwen.
De ‘zwaarste’ motie van GB en PLV werd als eerste in stemming gebracht en met steun van VVD en de fractie Rasenberg aangenomen. Daarmee was het politieke lot van de wethouder bezegeld. Er werd niet meer gestemd over de motie van afkeuring van CDA en PvdA-GL.
Dianne Schellekens (D66) dankte wethouder Potters voor zijn grote inzet. Volgens haar verliest Vught door het vertrek van de wethouder een capabel bestuurder. Ze deelde mee dat door het aannemen van de motie van wantrouwen voor D66 de basis van samenwerking is vervallen en dat de partij uit coalitie stapt.
Niet stil gezeten
Fons Potters kondigde na de stemming aan dat maandag 23 januari zijn laatste werkdag als wethouder zal zijn. Hij vertelde dat hij was geschrokken van alles wat er over hem gezegd was: “Leugens was wel het ergste!” Om aan te geven dat hij de afgelopen 2 jaar beslist niet heeft stilgezeten, liet Potters de revue passeren wat op zijn werkterrein wél was gerealiseerd zoals o.a. de verbetering van de relatie met de woningstichting, het huisvesten van het gevraagde aantal statushouders, een nieuw afvalbeleid, het meest vergaande antispeculatiebeding van Nederland, de planning van 1000 woningen op het terrein van Voorburg wat binnenkort bekend zal worden, de start van de nieuwbouw voor Zuiderbos ondanks financiële tegenslag, de plannen voor de nieuwbouw van Het Kwartier die nagenoeg rond zijn, overdracht van de woonwagenlocatie Driessendam aan de woningstichting die binnenkort zijn beslag zal krijgen, verbetering van de participatie, de lokale educatieve agenda, extra schoollokaal in Cromvoirt en de bouw van sociale woningen.