Het Klaverblad Gratis weekblad voor Vught, Cromvoirt en Helvoirt
11 november 1918: ‘De wapenstilstand is om 5 uur dezen morgen, Franschen tijd, geteekend en wordt van kracht om 11 uur. De vrede keert terug! Straks zal er gejuich zijn over de geheele wereld.’ De ‘Groote oorlog’ is afgelopen. Gejuich is er niet in ‘s-Hertogenbosch. Normaal is 11 november de dag dat de Bosschenaar weer aan carnaval denkt. Maar er is oorlogsschaarste, gebrek aan alles. Veel Bosschenaren zijn ook al ziek, menigeen zelfs doodziek.
Op 29 mei 1918 bericht de Provinciale Noordbrabantsche en ’s-Hertogenbossche Courant over ‘een vreemde ziekte in Spanje. 30% van de Spaanse bevolking is ‘aangetast door een vreemde ziekte, die niet ernstig is’. Ook de koning en ministers lijden eraan. De Spaanse kranten schrijven er in alle openheid over. Dat doen de oorlogvoerende landen zoals de VS, Groot-Brittannië, Duitsland en Frankrijk niet en daar zijn toch zeker zoveel gevallen van de nieuwe ziekte. Maar de naam van de nieuwe ziekte staat: Spaanse griep.
Na een ‘eerste golf’ komt er in het najaar een ‘tweede golf’. Maar deze is veel ernstiger. Er vallen doden, veel doden, in enkele maanden tijd alleen al in ’s-Hertogenbosch honderden, waaronder veel jonge mensen. Wat doet de overheid? ‘Wat heeft het voor zin te vechten een ziekte die zich niet bevechten laat’, schrijft de minister in antwoord op kamervragen. Het Bossche stadsbestuur organiseert op 16 november 1918 een ‘spoedeischende vergadering’, niet vanwege de Spaanse griep maar om een burgerwacht op te richten om ‘revolutionaire woelingen’ van opstandige socialisten en militairen het hoofd te bieden. Niks geen ‘social distance’.
Tom Sas neemt u op zaterdag 28 augustus om 20.30 mee in een bijzonder verhaal over de Spaanse griep in Nederland en ’s-Hertogenbosch. In deze tijd waarin Covid-19 het dagelijks nieuws nog steeds bezig houdt, zal Tom de vergelijking tussen de ene pandemie en de andere niet uit de weg gaan. Dan doemt de vraag op: hebben we bijvoorbeeld lessen getrokken uit de periode van de Spaanse griep?
Tom Sas is geschiedenisdocent aan het ds. Pierson College. Hij publiceert met regelmaat over het thema Nederland en de Eerste Wereldoorlog. Zo droeg hij onder meer als auteur en redacteur bij aan de totstandkoming van de regiobundel Brabant en de Eerste Wereldoorlog (2016) en de stadsbundel ‘s-Hertogenbosch en de Eerste Wereldoorlog (2018). In 2018 verscheen zijn boek Holland Neutraal over de Nederlandse Leger- en Vlootfilm. In voorbereiding is een boek over een Friese militair, Jelte Kornelis.
Hermanenshannon
Het muzikale intermezzo wordt verzorgd door Hermanenshannon. Herman van Alphen en Shannon. Ze brengen een uitgebreid repertoire. Indrukwekkend is met name het gedicht van Joost Zwagerman gezongen door Shannon. Wende Snijders componeerde het lied. Het repertoire is verrassend, maar ook bekend voor jong en oud. Tijdloos en ook echt 2021. Het duo treedt regelmatig op in o.a. de Keulse Kar en de stadsbrouwerij Jongens van de Wit.
Aanmelden
Het is weer een van de Bossche Zomeractiviteiten van Rondom Dieske. Bij goed weer vindt alles plaats in de sfeervolle ambiance van het Herman Moerkerkplein. Maken de weersomstandigheden een buitenevenement onmogelijk, dan is het in de Knillispoort. Zij die zich vooraf aanmelden hebben voorrang op andere belangstellenden. Knillispoort vraagt geen entree vooraf, de bezoeker mag zelf bepalen wat hij of zij ervoor over heeft. Aanmelden kan via achterdenpoort@gmail.com. Meer informatie: fransvangaal@home.nl; 06-45482739; Marian Free, mar.free@ziggo.nl; 06-51071551.
