Landschapsfonds Het Groene Woud subsidieert proefschrift over ‘jaargeboden’

Stichting Zuidelijk Historisch Contact heeft met financiële steun van Landschapsfonds Het Groene Woud het boek ‘Gemeint en gemeenschap. Jaargeboden in Peelland, circa 1300-1795’ uitgebracht. De publicatie geeft historici, heemkundeverenigingen en andere belangstellenden een nieuw inkijkje in het dagelijkse leven in en om Het Groene Woud van honderden jaren terug. 

Het boek is geschreven door Lia van Zalinge-Spooren. Zij deed wetenschappelijk onderzoek naar de regels die inwoners jaarlijks vastlegden over het gebruik van gemeenschappelijke gronden – gemeint – in het toenmalige Peelland. Dit gebied omvatte onder meer de huidige Groene Woud-gemeenten Boxtel, Son en Breugel en Meierijstad. De regels (zogenoemde jaargeboden) leveren veel informatie op over het bestuur en het dagelijks leven vanaf de Middeleeuwen tot de negentiende eeuw.

Verrassende conclusies
Het boek laat zien dat de gemeenschappelijke gronden eeuwenlang van groot belang waren voor de kleine landbouwbedrijven op de schrale Peelland-bodem. Bewoners lieten er hun varkens scharrelen, staken er turf of visten er in het water. Een opmerkelijke uitkomst van het onderzoek is echter dat de Peellandse jaargeboden niet zozeer gaan over de gemeenschappelijke gronden, maar veel meer over het leven binnen de gemeenschap. Zo werden er regels vastgelegd over handel, het kerkelijk leven, de rechtspraak en de armenzorg.

Een andere opvallende conclusie: gebruikers hadden steeds minder invloed op het bestuur van de gemeenschappelijke gronden. Het waren niet-democratisch gekozen schepenen die in de loop van de eeuwen de regels bepaalden én aan de gebruikers oplegden.

Online bestellen
Het boek ‘Gemeint en gemeenschap. Jaargeboden in Peelland, circa 1300-1795′ is verkrijgbaar bij Uitgeverij Verloren (www.verloren.nl) en daar online te bestellen.

Kijk ook bij

‘Kampong Lunetten’ een jaar na de première opnieuw in de Speeldoos

Film over het laatste Molukse woonoord van Nederland Op 21 maart 1951 arriveert de boot …