Inspiratieavond Landbouw, Herenboeren en Voedselbossen

De afgelopen week kwam er een gesprek op gang over inkrimping van de veestapel. Of liever: een gekrakeel waarin twee partijen tegenover elkaar werden gezet. Het is een pijnlijk voorbeeld van hoe we altijd in tegenstellingen willen denken. En het laat zien hoe hard creatieve en onderzoekende ‘patroondoorbrekers’ nodig zijn bij zulke taaie vraagstukken.

Bij het In Our Nature Festival in Boxtel, komen op woensdagavond groene pioniers, innovatieve ondernemers en creatieve denkers samen in een programma rondom voedselbossen, Herenboeren, de meent en gedeeld eigenaarschap van het boerenbedrijf. Zij kijken achter de emotie en het zwart-witte beeld dat in de media wordt neergezet. Zij hebben een inspirerend beeld van de toekomst, maar kunnen het niet alleen.

Wat gebeurde er afgelopen week?
Er was dus dat tweedekamerlid dat zei: laten we de veestapel halveren. Door de immense productie van zuivel en vlees kunnen we immers niet meer gezond leven in Nederland. Landbouworganisatie LTO uit vervolgens haar verdriet: “Het komt hard aan bij boerenfamilies als een volksvertegenwoordiger zegt dat de helft van hen geen bestaansrecht meer heeft.”
En de boeren zelf zijn boos. Op 1 oktober gaan ze naar Den Haag om te protesteren.

Zo kijken we blijkbaar naar de toekomst. Niet met een zoektocht naar een visie op wat een goede samenleving kan zijn, maar door middel van een emotioneel gevecht tussen belangen, meningen en lobby. Burgers worden uitgespeeld langs traditionele scheidslijnen zoals stad versus platteland. Links versus rechts. Natuur versus economie. Schone lucht versus geld verdienen. Dat moet anders. Waarom zou je moeten kiezen tussen het kapotmaken van de natuur of het kapotmaken van een mooi boerenbedrijf? Als we willen bouwen aan een gezonde samenleving, hebben we andere stemmen nodig die de uitgesleten patronen van het debat doorbreken.

Stemmen zoals Wouter van Eck die met Het Voedselbos in Groesbeek een botanisch project heeft neergezet waar 400 eetbare soorten door elkaar zijn geplant. De opbrengst is tien keer zo hoog als die van de reguliere landbouw. Geen bestrijdingsmiddelen, geen bemesting en geen besproeiing en daardoor een paradijs voor insecten, kikkers, vogels en klein wild. Exclusieve restaurants, lokale bierbrouwers en ambtenaren van het ministerie zijn dagelijks in deze paradijstuin te vinden.

En Geert van der Veer die de stichting Herenboeren in Boxtel oprichtte, een coöperatie van huishoudens die samen een stuk land hebben aangekocht, een boer in dienst hebben genomen en in ruil daarvoor goedkope, biologische aardappels, groenten, vlees en fruit ontvangen. Het In Our Nature Festival geeft deze groene pioniers de ruimte. Er zijn ontwerpers, kunstenaars en creatieve ondernemers die met hen gaan bouwen aan de toekomst van het Brabants platteland.

De transitie die het landschap van Brabant de komende decennia zal doormaken zal immers leiden tot nieuwe rollen en verantwoordelijkheden voor ondernemers, bewoners en overheden. Hier ligt een uitdaging die verder gaat dan een beleidsnota of economisch plan van aanpak. Het is essentieel om verhalen te vertellen, ruimte te geven aan dromen, aansluiting te vinden bij gemeenschappen, ondernemers en zij die de toekomst kunnen verbeelden.

Hoe versterken we de relatie tussen natuur, de mens en het cultuurlandschap?
Welke rol kunnen kunstenaars spelen bij het betrekken van lokale gemeenschappen?
Welke ruimte is er voor gevoelens van weerstand en argwaan?

Over deze vragen zal het gaan op 9 oktober. Meer informatie over het festival is te vinden op www.inournature.nl.