Groen voor nu en later

Vizier op een toekomstbestendige groene gemeente

Bij het aantreden van een nieuwe raad en een nieuw bestuur van Sint-Michielsgestel in 2022 en het formuleren van de nieuwe Omgevingsvisie zal het natuurbeleid voor Sint-Michielsgestel opnieuw worden bepaald en vastgesteld. Natuurgroep Gestel en de Stichting Landschapsbeheer Aa-dal (SLA) dringen aan op het niet slechts vier jaar, maar veel verder vooruitkijken. Met als urgente boodschap: zoek en benut de kansen voor natuurbehoud, -herstel en -creatie. Voorkom ontwikkelingen die natuurherstel in een latere fase belemmeren. En zorg voor natuurcompensatie waar natuur en landschap onder onvermijdelijke druk komen te staan.

Door Natuurgroep Gestel en Stichting Landschapsbeheer Aa-dal

Tussen eind 2020 en eind 2021 heeft Natuurgroep Gestel gezorgd voor de aanplant van ruim 5500 jonge bomen, ruimtelijke ontwikkelingen worden kritisch maar constructief door ons gevolgd en van advies voorzien, wij zetten in op de inrichting van de Beeksche Waterloop als een natuurrijk beekdal. De SLA ontwikkelde een voedselbos met meer dan 1000 bomen en struiken, vier terreinen op de Westakkers en plantte circa 100m struweelhaag met ca. 400 jonge bomen en struiken. Dit zijn voorbeelden van zichtbare bijdragen aan onze lucht- en leefkwaliteit. Maar deze afzonderlijke projecten alleen zijn niet genoeg. We moeten samen aan de slag met een plan voor de toekomst, met de gemeente, de waterschappen en landschapsbeheerders, met de boeren en andere ondernemers in onze regio en met het onderwijs. Primair als partner in het gezamenlijke doel van een gezond leefklimaat voor mensen en dus ook voor de natuur. De Omgevingsvisie levert daarvoor een belangrijk kader.

Bescherm en versterk het buitengebied
Alle kernen van Sint-Michielsgestel worden omringd door groen. We hebben de unieke beekdalen van Dommel, Aa, Beeksche Waterloop en Essche Stroom. Bos en heide omzomen de randen onze gemeente aan diverse kanten en rond alle kernen komen oude cultuurlandschappen voor. Die variatie in groen biedt ons een gezonde tegenhanger voor de druk die de versteende woonkernen op ons uitoefenen. Het buitengebied moeten we dan ook koesteren en behoeden voor verstening, en de biodiversiteit hier verder versterken.

• Respecteer en versterk het NatuurNetwerk – daarbinnen vallen onder meer de beekdalen en bosgebieden in onze gemeente. Provinciale regelgeving schrijft voor dat bebouwing in het
NatuurNetwerk niet is toegestaan. Onder bebouwing vallen ook zonneparken en windmolens.
• Heb aandacht voor het behouden van het open en landelijke buitengebied (ingesloten tussen A2, A59 en A50) met het oog op de opdringende verstedelijking vanuit Den Bosch. Maak verbindingen vanuit het landelijk gebied met Loonse- en Drunense Duinen, Maashorst en het Groene Woud.
• Koester bestemmingen die het buitengebied vitaal houden en geen schade toebrengen aan natuur en landschap. Dat vraagt om een herbezinning van functies en het definiëren van vervangende
activiteiten. Recreatie is belangrijk; mensen moeten op de meeste plekken in de natuur terecht kunnen. Uiteraard zonder die natuur te verstoren of te beschadigen.
• Stimuleer natuurinclusieve landbouw en wees bijzonder terughoudend bij uitbreidingen van intensieve veehouderijen. Natuurgroep Gestel en SLA zijn graag behulpzaam bij het terugbrengen van het kleinschalige landschap, met boeren als beheerders. In dat landschap zorgen struweelhagen en bomen voor een grote toename in de biodiversiteit.
• Diverse locaties in onze gemeente zijn aangewezen om te worden omgevormd naar natuur. Natuurgroep Gestel en SLA kunnen op diverse fronten helpen bij het realiseren hiervan. Daarnaast
willen we ook witte vlekken op de gemeentekaart invullen met groen, zoals bijvoorbeeld in Den Dungen en ten noordoosten van Berlicum en Middelrode, om ook daar ecologische verbindingszones te creëren en natuur dichter bij bewoners te brengen.
• Sta open voor het verwerven/ruilen van tot natuur om te vormen gronden.
• Kies voor natuurgerichte en transparante besteding van compensatiegelden die worden verkregen uit bestemmingswijzigingen (waaronder Ruimte voor Ruimte).
• Wij zien de urgentie van de maatschappelijke opgave rondom uitbreiding woningareaal voor de juiste doelgroepen, bij voorkeur binnen de grenzen van onze dorpskernen en met aandacht voor aanwezigheid en aanleg van voldoende kwalitatief groen. Wij vragen u zorgvuldig op te treden in geval van verdere verstening en verrommeling van ons buitengebied.
• Koester de zandpaden in onze gemeente. Deze zijn belangrijk voor biodiversiteit en als ecologische verbinding. Ook dragen zij bij aan het ervaren van ons landschap door ons allemaal.

Ontwikkelingen in het stedelijk gebied
Er is dringend behoefte aan meer woningen in onze gemeente. Bied zowel de huidige als de toekomstige bewoners een duurzame leefomgeving: zorg voor groen en welzijn, en borg die waarden voor latere generaties.
• Maak natuurinclusief en circulair bouwen tot norm; dat is van belang in het kader van de klimaatadaptatie en een gezondere leefomgeving voor onszelf, maar ook om leefgebieden van vleermuizen en vogels te beschermen. Juist in de bouw worden veel grondstoffen gebruikt: streef naar een minimale milieu-impact.
• Kijk bij herinrichten of nieuwbouw naar bestaand groen en neem van het begin af aan groenvoorzieningen en ecologische aspecten mee in de planologische ontwikkelingen.
• Kies voor ‘nee, tenzij’ in plaats van ‘ja, mits’ wanneer het gaat om het kappen van bestaand groen/bomen.
• Weeg het natuurbelang mee in het onderhoud van het bestaande bos- en bomenareaal.
• Maak een vergroeningsslag, vooral in delen van de gemeente waar we door de klimaatverandering toename van de hittestress zien. In de praktijk betekent dat: minder steen, meer groen en goede waterberging. Maar ook: beheer bermen en ander openbaar groen ecologisch.
• Betrek bij deze ontwikkelingen zoveel mogelijk de desbetreffende bewoners. De wijkmakelaars hebben daar al mooie initiatieven op ontwikkeld, die verder kunnen worden uitgebreid.

Natuurgroep Gestel en de Stichting Landschapsbeheer Aa-dal roepen alle partijen op om bovenstaande maatschappelijke opgaven met betrekking tot natuur en landschap actief op te pakken.