De psychologie van gamen: waarom we zo graag spelen

Advertorial

Gamen is in de afgelopen decennia uitgegroeid tot een van de populairste vormen van digitaal entertainment, met miljoenen mensen wereldwijd die dagelijks tijd besteden aan het spelen van videogames, of dat nu casual games zoals Candy Crush of hardcore First Person Shooters zijn. Ook binnen Vught is er een aanzienlijke gamecultuur, hoewel je dat op het eerste gezicht niet meteen zou denken!

Maar wat maakt gamen zo aantrekkelijk? Waarom voelen miljoenen mensen zich zo aangetrokken tot deze virtuele werelden en uitdagingen? De psychologie van gamen biedt fascinerende inzichten in waarom we zo graag spelen en waarom games een blijvende aantrekkingskracht hebben op zoveel mensen van over de hele wereld.

1. Uitdaging en beloning
Een van de belangrijkste psychologische factoren die gamen zo aantrekkelijk maakt, is het concept van ‘uitdaging en beloning”.

Games zijn vaak ontworpen om spelers voortdurend te motiveren door middel van uitdagingen die precies moeilijk genoeg zijn om interessant te blijven, maar niet zo moeilijk dat ze snel frustrerend worden. Wanneer spelers een bepaald level halen in een RPG, een vijand verslaan of een puzzel oplossen, krijgen ze een gevoel van voldoening.

Dit beloningssysteem activeert de dopamine in onze hersenen, een stof die zorgt voor een gevoel van plezier en beloning. Het behalen van in-game successen, hoe klein ook, geeft spelers een direct en tastbaar gevoel van prestatie, prestige en een soort overwinningsroes.

Dit is ook een concept dat erg sterk aanwezig is bij iGaming, oftewel online gokken. Tafelspellen zoals blackjack en poker, maar vooral gokkasten, bieden weliswaar niet veel uitdaging, maar wel kans op een grote beloning. Jan Jaap Bolkesteijn geeft aan dat steeds meer Nederlanders op zoek gaan naar een casino zonder CRUKS 2024, omdat ze hier grotere promoties kunnen krijgen, net als meer lucratieve spelletjes kunnen vinden. De mogelijke beloningen zijn groter, en dus worden gamers er uiteraard meer tot aangetrokken.

2. Competitie en samenwerking
Veel games bevatten elementen van competitie en/of samenwerking, wat sterke psychologische motivaties zijn voor spelers. Competitieve games, zoals First Person Shooters, MOBA’s of sportgames, geven spelers de kans om hun vaardigheden te testen tegen die van anderen. De drang om beter te worden en te winnen, of het nu tegen vrienden is of online tegen onbekenden uit andere landen, kan zeer motiverend werken.

Aan de andere kant bieden veel games ook samenwerkingsmogelijkheden, waarbij spelers met elkaar moeten samenwerken om doelen te bereiken. Dit sociale aspect van gamen versterkt het gevoel van verbondenheid en teamgeest, en het kan leiden tot sterke sociale banden, zelfs als deze volledig digitaal zijn.

Games zoals World of Warcraft of Fortnite zijn goede voorbeelden van spellen die zowel competitie als samenwerking bevorderen, en beide zorgen ervoor dat spelers blijven terugkomen. In het geval van World of Warcraft, zelfs decennia na de release van het spel.

3. Escapisme
Gamen biedt spelers tot slot een vorm van escapisme – een manier om te ontsnappen aan de stress en verantwoordelijkheden van de dagelijkse sleur. In een virtuele wereld kunnen spelers nieuwe identiteiten aannemen (in de vorm van een avatar of character), avonturen beleven en zich onderdompelen in fantasiewerelden die volledig verschillen van hun realiteit.

Deze mogelijkheid om te ontsnappen aan de alledaagse zorgen kan bijzonder aantrekkelijk zijn, vooral in periodes van stress of verveling.

Videogames bieden vaak een gevoel van controle dat in het echte leven soms moeilijk te vinden is. In een game kunnen spelers problemen oplossen, de leiding nemen en invloed uitoefenen op de wereld om hen heen.

Dit gevoel van controle, gecombineerd met de mogelijkheid om in een andere realiteit te stappen, maakt gamen een krachtige vorm van ontspanning.

Kijk ook bij

Expositie Kim Kivits in de Speeldoos

‘De natuur gaat haar gang’ In Theater de Speeldoos is tot 8 december een expositie …