Cees Akerboom verlaat Maurick na 40 onderwijsjaren

Veertig jaar fietste Cees Akerboom van Vlijmen naar Vught, van zijn huisadres naar het Maurick College. In die veertig jaar kreeg de Neerlandicus een erg goede band met Maurick. Cees zit nooit stil en kan ook anderen begeesteren. Talenten van leerlingen en studenten moeten ontwikkeld worden. Dat moet steeds centraal staan in het onderwijs. “Zet ze zelf aan het stuur”, benadrukt Cees. “Leer de student zelfstandig te worden en eigen verantwoordelijkheid te dragen.”

Tijdens het gesprek over die lange tijd op Maurick kruipt Cees al snel op zijn praatstoel en vertelt met passie over zijn vak, over het onderwijs in het algemeen, over talentontwikkeling, zelfstandigheid, eigen verantwoordelijkheid, maatwerk en het belang van samenwerking. De tand des tijds heeft nog geen vat gekregen op zijn energie en inzet.

Passie
“Die passie voor onderwijs komt voort uit mijn liefde voor de letteren”, legt Cees uit. “Mijn moeder sprak Esperanto. Dat was in de jaren 30 van de vorige eeuw. Zij geloofde in die ene taal voor iedereen en dat zou de wereldvrede dichterbij brengen. Zij leerde mij gevoel voor taal en nuance. Daarna kwam de keuze voor de letteren en met name de literatuur. Het overdragen van schoonheid en wijsheid. Het mysterie van de poëzie kwam vanzelf. Het raakte mijn creatieve snaar”.

Cees benadrukt ook dat zijn geboortegrond De Peel een stevig aandeel in zijn ontwikkeling heeft gehad. In deze dialectische omgeving werd thuis toch gewoon ABN gesproken. Dat Brabants dialect wakkerde zijn nieuwsgierigheid aan naar de mogelijkheden van de taal. Met dat dialect kan je je verbinden met je groep, maar het kan ook gebruikt worden om uit te sluiten. Deze mogelijkheden van het dialect intrigeren hem ook nu nog steeds. Na het voortgezet onderwijs vertrok Cees naar de universiteit Nijmegen. Daar studeerde hij Nederlandse taal- en letterkunde. Daarna solliciteerde hij in 1977 op een vacature bij het Maurick College in Vught. Het was zijn eerste sollicitatie. Dat was in de tijd van rector Frans van de Wiel, de eerste rector van de nog jonge fusieschool. Hij werd aangenomen en is nooit meer vertrokken.

School in ontwikkeling
“In mijn eerste jaren zag Maurick er beslist heel anders uit ”, legt Cees Akerboom uit. “Kortelings gefuseerd en nog met twee culturen. Dat was duidelijk te merken in de docentenkamer. Er waren nog paters en nonnen. In die tijd mocht er nog gerookt worden op school. Een sigaar, sigaret of een shaggie. Maurick had een gedeeld en ongedeeld vwo en in die jaren liep ook het leerlingenaantal terug. Dat was zorgelijk. In de eerste helft van mijn loopbaan kwam vernieuwing op gang. Dat kost tijd en vraagt geduld, maar we hielden vol en we werden een school in ontwikkeling. Het Daltonsysteem werd toen al door werkgroepjes verkend. In dat veranderingsproces kwam het accent van het onderwijs op de zelfstandigheid van de leerling te liggen. Wij docenten hadden al lange tijd het gevoel dat wij het werk deden en dat de leerlingen lui achterover lagen. Door die keuze voor Dalton konden we doorpakken. Leerlingen maakten bewuster hun eigen keuzes, hadden vaker een eigen studielijn en gingen beter plannen. Wel kregen ze minder aandacht voor literatuur. De komst van de Dalton werkgroep kwam als geroepen. Het Daltonsysteem is een goede keuze geweest voor onze school. Vrijheid, zelfstandigheid en samenwerken past ons goed. De zichtbaarheid van het Daltonsysteem door middel van de dagelijkse daltonuren bevorderde uiteraard ook de mogelijkheden voor talentontwikkeling. Met Elos als internationale leerroute maken we daar dankbaar gebruik van. In 2004, na zes jaar Daltononderwijs, gingen we Elos daadwerkelijk inzetten.”
Door Elos werd het onderwijs internationaal gericht. Daarnaast moet onderwijs in de huidige tijd constant in beweging zijn. De school moet een learning community zijn die leerlingen met behulp van het schoolprogramma voorbereidt op hun toekomst. Een toekomst waarin Life Long Learning belangrijk zal zijn.

Slow city, slow school
“De vernieuwing gaat na mijn vertrek op Maurick gewoon door”, laat Cees weten. “Het onderwijs moet blijven bruisen. Scholen, dorpen en steden kunnen niet voorbij gaan aan de ideeën van slow city, slow school, slow food, slow education. Dat vraagt andersoortige aandacht: minder licht, meer stilte en vooral rustiger leven. Maar ook aandacht voor lokale producten, het milieu, respect voor mens en dier en eerlijke vergoeding voor de producten die we graag hebben. Maurick is hier serieus over aan het nadenken.”

Cees is een gewaardeerde ‘bezige bij’ met een groot nationaal en internationaal netwerk. Hij is niet alleen een ambassadeur voor Elos, maar ook voor het Maurick College. Cees werkte buiten school samen met andere partijen en inspireerde daar ook de leerkrachten. Voor Elos reisde hij Europa door om contacten te leggen, uitleg te geven en anderen te enthousiasmeren. En dat ondanks een drukke baan. In zijn vrije tijd was hij ook nog voorzitter van de Katholieke Lerarenvereniging Sint Bonaventura en had daardoor regelmatig contacten met de Nederlandse Katholieke School Raad en met allerlei bisschoppelijke instanties. Daarnaast is Cees getrouwd en heeft een gezin met drie opgroeiende kinderen die alle drie aan topsport doen. Gelukkig heeft hij een echtgenote die dit drukke gezin goed kan en wil managen. Cees: “Al dat werk dat ik de afgelopen jaren gedaan heb, mocht ik doen. Zonder de steun van mijn vrouw en haar keuze voor ons gezin had ik zeker niet kunnen doen wat ik allemaal heb gedaan. Ik ben haar ook ontzettend dankbaar.”

Sabbatical
Nu gaat Cees van al die netwerken afscheid nemen. Dat zal voor hem best lastig zijn, maar de overgang naar een rustiger leven is voorbereid. In 1971 is hij als student met de Bouworde naar Italië geweest. “Ik ging daar op kamp en door middel van dit vakantiekamp bracht ik het katholiek sociaal denken in praktijk, legt Cees uit. “Ik kwam in Toscane terecht om tegen kost en inwoning de handen uit de mouwen te steken bij een bouwproject. Daar ontmoet je dorpsgenoten en ontstaan vriendschappen. Met twee families hebben we als gezin nu al ruim 46 jaar intensief contact. Een van die boerenfamilies nodigde mij uit om, na 40 jaar onderwijs, daar te gaan aarden in een Toscaanse wijngaard. Wij gaan daar nu zelf wijn en olijfolie leren maken. Zo kunnen we zelf ontdekken hoe ‘slow leven’ ons zal bevallen.”

Het officiële afscheid heeft eerder dit jaar plaatsgevonden. De laatste twee maanden van het schooljaar zijn met de vele proefwerken, examens en diploma-uitreikingen toch al heel hectisch.