Bomen in Vught: de tulpenboom – Liriodendron tulipifera

In Vught staan verschillende monumentale tulpenbomen zoals bij Huize Steenwijk, zorgpark Voorburg, Huize Muyserick en de landgoederen Elzenburg en Bleijendijk. Het exemplaar op de foto hieronder staat in park Reeburg.

Door Herman Leppink

Het is niet verwonderlijk dat er zoveel mooie tulpenbomen in Vught te vinden zijn, want de boom groeit snel op een vochthoudende vruchtbare bodem. Het zaad van de tulpenboom is goed kiemkrachtig en zaait zich makkelijk uit als de boom daarvoor de kans krijgt. Dat is mooi te zien op het landgoed Bleijendijk; in het verleden zijn daar verschillende tulpenbomen geplant en daaromheen staan nu meerdere bomen die uit het zaad zijn opgekomen.
De tulpenboom komt van nature voor in de oostelijke helft van de VS en Canada. In de VS heeft de boom de naam yellow poplar (gele populier) vanwege de gele bloemen en herfstkleur en de snelle groei zoals een populier. De bloemen worden door bijen bestoven en in de VS kun je zelfs honing van de tulpenboom verkrijgen (yellow poplar honey). Het hout krimpt niet en wordt daarom in de VS gebruikt voor de bouw van muziekinstrumenten.

De naam Arbor tulipifera (tulpenboom) kreeg de boom eind 17e eeuw omdat de bladeren lijken op het silhouet van een tulpenbloem, drielobbig, glanzend en alsof met een schaar het middelste lob is afgeknipt. De boom bloeit niet in zijn jeugd en pas na enkele decennia waren in Europese tuinen voor het eerst tulpenbomen te zien met bloemen.
Philip Miller, botanist, tuinman van een apothekerstuin in Chelsea en auteur van de in 1731 verschenen ‘Gardens dictionary’, vond dat de openstaande bloem helemaal niet op een tulp leek maar op een (water)lelie. Carl Linnaeus (1707-1778), bedenker van het systeem van de soortnaamgeving, was het met hem eens en hij noemde de boom daarom Liriodendron tulipifera (lelieboom tulpdragend).

Omdat deze veelzijdige snelgroeiende boom ook diep wortelend is en daarom de verharding niet opdrukt, is de tulpenboom ook een geschikte straatboom. Een straat met tulpenbomen in Vught is mij niet opgevallen, maar anders zou dit een hint naar de gemeente kunnen zijn …